2006年03月22日
新、馬地區的福建話，變啥款囉？
最近即暫仔（chit-chām-á），hām台灣的朋友佇網路頂面咧議論「新、馬Hokkien（福建話）」。本成（pún-chiâⁿ）是坫BLOG的comment 區teh開講，因為即个話題hàm-hàm有趣味，逐个soah愈講愈「興奮」，一句來一句去，寫kah 躴躴長（lò-lò-tn̂g）……Taⁿ 決定beh順著即个主題，佫開新頁，將討論的內容搬來chia。
| 毋知kianhui兄敢有研究過新加坡, 馬來西亞hiah ê閩南語?看過兩齣新加坡電影, 感覺伊n ê用詞kah發音,佮台員是差不止儕哩.-----（Posted by 南蠻人） |
| 番爿（南洋）即角勢的福建話，我捌聽過一半擺仔。感覺伊咧講話有潮州腔。當時，我聽的是馬來西亞的福建話（檳城？？），ah汝即擺是聽新加坡福建話，聽講即兩个所在，腔口嘛無siâng。我kan-na對馬來亞的腔口，加減有一寡印象niâ； nā新加坡的，我著完全攏無印象。-----（Posted by limkianhui） |
| 星檳兩地Holo話e腔口na像差真che--neh．星加坡hia na像有泉州色彩（惠安？），ah Penang hia（聽講印尼Medan e Holo腔ma完全仝款)kiamchhai khah倚漳州話．Koh來，譬喻新山及曼谷long是潮語優勢區，hoanse另外ma有一寡所在e Holo話是 ”漳潮濫” 抑是”潮泉濫”e？？？看款，學術界目前khah嫌南洋Holo話e情形，無想愛ka chhap。In hia講話有tang時a有濫足che Malay語廣東話等等無毋著，毋koh oanna是仝te柴！毋chai未來kam有可能設一灘國際e Holo話大眾媒體？網路頂Malaya hit爿e Holo blog be少，下kha che lin kam bat讀過？ http://hokkienlang.blogsome.com-----（Posted by aThinn） |
| http://hokkienlang.blogsome.com/我拄去行跤遘。In寫的羅馬字是新、馬地區 常在 咧用的hit款。著親像汝所講的，in的福建話有摻濫足儕馬來語、英語，佮潮州話……我liâm-tong-sî soah看攏無，著噯斟酌看，勻勻仔看，chiah小可有瞭解in是咧寫啥。Hit款拼音，講正經的，會害死儂。鼻音攏無表示出來，「góa」（我）讀做「wa」……我感覺in hia的福建話，互潮州腔濫一下傷厲害囉，kui-ê強強beh無siâng了了囉。Hoān-sè佫免數十冬的時間，in hia的福建話，佮中國的閩南語、臺灣的閩南語著攏無法度通話ah……學界 確實 攏 咔 無 致重 番爿 的 福建話，進前，學者ná像攏認為講，番爿hia的福建話無算是正港的閩南語，原因是in的福建話透濫著儕儕潮州腔、馬來語、廣州話，佮其它別種語言的成分，變kah真無共款。不而過，最近即幾年，開始有學者去新、馬地區咧做有關的學術調查佮研究，嘛有出版一寡論文佮冊。總是，我感覺，現子時，番爿所在的福建話，已經行遘一个「呣是生、著是死」的坎站，進無步，退無路，會使講是「chhoah leh 等」！是安怎會安呢講咧？第一，番爿的福建話，長期以來，hām中國佮臺灣正港的閩南語相離遠，得bē著「家鄉母語」的支援，時間一下久，慢慢咧變質去。第二，番爿的福建話互別種漢系語言佮外來語影響傷過thiám，規个文法、文句攏變kah真無親像，互汝聽著會感覺礙瘧（ngāi-gio̍h）安呢。咱講，中國佮臺灣的閩南語，儕少攏有去互普通話影響著，taⁿ看看咧，我soah感覺講in番爿的福建話互華語影響佫咔厲害。第三，番爿的福建話，oân-á是無儂管、無儂chhap的一種語言，即種語言佇新、馬、印尼地區的地位實在有夠kē，呣管是唐儂、抑是番仔（講外國儂是番仔，這我無歹意啦），差不多攏看福建話真無目地。講咔歹聽的，連in在地的Hokkien（福建人--漳泉）對父母話嘛真無重視。即款的環境，即款的語言，bē死chiah會奇怪。 講平平攏是「 kāng tè chhâ」，我同意。不而過，我感覺in hia的福建話nā beh佫「講」落去，一定噯正音，一定噯在地的Hokkien （儂）有覺悟，一定噯有中國佮臺灣的閩南語kā in鬥贊聲、鬥牽成。是講，即擺，連中國佮臺灣的閩南語，嘛開始佇咧落衰（lak-sui），有淡薄像儂咧講的「土佛過河——自身難保」，呵呵，這真正是 龜笑鼈無尾、鼈笑龜粗皮。-----（Posted by limkianhui） |
| 我ma感覺in hit款寫法有夠害．不二過，害都害，in oan'a有beh寫落去，che是teh表示，ti番爿Holo-khou'a足che所在，Holo話抑毋bat變做 ”老歲a e語言”，少年lang ma無beh透底改用華語Malay語粵語等等．甚至舊年ti chia ka我修理板金e頭家，是ti柴棍（中文西貢）大漢e華人，我自開始毋chai beh參伊講英語，廣東話抑是華語，尾後我去領車hit工chiah chai'iann in tau是同安lang，伊e Holo話講kah siahsiah叫，我chiah瞭解講，雖然番爿Holo話優勢區be講真che（人口本身無kai che，koh加真四散），抑毋koh Holo話oan'a硬斗a硬斗tiam毋chai goa che所在teh keng--leh．毋chai五年十年以後kam有可能設一e國際e,相（siong3）著少年lang市場e Holo話e電台？Ti福建市場kam會去tak著政府e限制？ Ah chitchun kam有Holo話e Podcast？-----（Posted by 阿天） |
| 在我瞭解，我是全中國第一个用閩南語寫BLOG的儂，中國儂普遍去互當今chèng-hú的「夭壽教育」洗腦 洗kah 金sihⁿ-sihⁿ，大多數的中國儂對家己的母語攏無要無緊，放外外；所以，in的母語智識真害，佫咔無可能會去利用網路傳媒即款物件來寫in的母語。遘kah taⁿ，我，猶原是全中國唯一用閩南語寫BLOG的儂。這實在是一種悲哀，是漳泉語的不幸！我是舊年（2005年3月9日）開始動手寫BLOG的，無偌久了後，一寡hām我有熟似的福州朋友，嘛開始佇咧網路頂面用in的母語——福州話/閩東語teh寫……即段時間以來，我chhām chiah-ê福州朋友攏常在有咧聯繫，逐个互相互相，共同勉勵，做夥拍拼，鬥陣求進步。約其量仔是佇咧舊年的年底，我受著“南蠻人”兄的啟發，有開始teh用閩南語做Podcast，我家己oân-á有佇咧中國的「派派播客網」hia請著一个podcast spaces。呣佫，遘kah taⁿ，我猶原是將即个個人的Podcast spaces當做寫Blog的輔助niā-niā，所以，佇podcast所發表的作品嘛無講真儕安呢。試用一段時間了後，我感覺講中國即爿的播客發展猶佫真慢，猶真無成熟，並且有真儕播客服務商攏咔致重做音樂即途的，顛倒咔無重視「語音播客」。我個人，遘taⁿ來講，猶原是「一日討海，三日曝網」，攏無才調用全精神來teh 成（chhiâⁿ）即个Podcast。 Chia有一个 馬來西亞 檳城 的福建話podcast : http://www.odeo.com/channel/18194/view，用IE瀏覽器chiah 會當 聽著裡底的聲音檔案。我有小可聽一tiap久仔，聽無六成。He 已經呣是咱所熟似的漳泉語啊，規个攏chiâu變了了啊。-----（Posted by limkianhui） |
| Li kong--e u iann! Goa simchi thiann-bo sann siann, mkoh, he si siunn-e-kau--e, khah siunn-be-kau--e si chham li chit khoan ti Chiangchiu toahan koh bat toa Emng chiah thaulou e lang ma si thiann-poann-u nania.Siunn-be-kau Penang e Hokkian'oe ikeng lam, lam, lam, lam kah choan-cho sin gigian--alah. Chit'e gigian nakan'a u khipsiu-tioh chimoe kah piauchimoe gigian (Tiochiu, Kngtang, Hakka) e lenghun, toh nachhinchhiunn Taipak e Holo'oe u khi khipsiu-tioh Hoagi e lenghun. Putjiko, in Penang e oe khah "sang3-sin5" (khah phang, khah u teh piautat) 100 poe!In chit'e Penang Hokkian'oe e Podcast u chit toann chiok chhubi, si #23 in teh kong-tioh Emui e hit phinn, in teh tholun kong, ai kong "guni" chengkhak ahsi "guleng" chengkhak, u chit'e lang kong "guni" si Sengkapo chiah u teh kong--e, bo simchi si Tiochiulang teh kong--e! Goa koh siunn-khi-tioh goa khi seh Penang hit kai, hitchun goa u teh toa Tai'oan chiahthaulou, goa ka in Penanglang kong goa si "chhengka" lai teh chauchong lampeng--e, in hit'e apeh sio tuntenn--chit'e, kong, "Ou! 'Chheng2-ka2': he si lin Tai'oanlang teh kong--e. Goan chitpeng long kong 'he3-kang'."-----（Posted by aThinn） |
| Penang hia ê Hokkien. "chhéng-ká" in kóng "heh-kang"(歇工)， che sī Chiang-chiu-oē lah, nā beh iōng Choân-chiu-oē kóng, tio̍h-sī "hioh-kang". Kāng-khoán ê chêng-hêng koh pí-lūn kóng: heh-khùn (hioh-khùn), heh-siū(hioh-siū).... Lí kóng in m̄ chai-iáⁿ "gû-ni" kah "gû-leng" tàu-té sī tó-ūi ê khiuⁿ-kháu, che soeh-bêng in hia ê lâng tùi Chiang-choân-gú khak-si̍t chin bô liáu-kái. Tī hit khoán khoân-kéng chi hā, iā bo̍k-koài hó-hó ê chi̍t-chióng gú-giân ē ti̍t-ti̍t cháu-bī--khì......-----（Posted by limkianhui） |
| Goa kamkah, choan sekai e lang long ma tui in e gigian u chin che goukai. Phiju goa u chit'e peng'iu, Holo'oe i sngkong kong-liau chin chiauchng--e, i kong "tisi" si m bat Holo'oe e lang chiah u teh kong--e, ah "tangsi" chiah chengkhak. Ahna enggi, "till" kah "until" si kangkhoan isu--e. "Till" khah koucha, tansi chengsek bunkiann laite long kanna u teh sia "until", in'ui (1) "till" khah te, jichhiann (2) thakchheh thak khah bo hiah che e lang tuho ma khah ai kong "till"--sou'i goan chiah'e chhauphui e tisek-hunchu long liahcho "till" si chaukhiunn e enggi...Koh kong-tioh Penang Hokkien--hounnh, suijian (kong khah phainnthiann--lah) i si "lahsap chiah, lahsap toa"--e, i tui haksutkai e ketat engkai si sou3 koan--e! Lan na liaukai Penang Hokkien teh hoattian e iannchiah kah chhuse, anne m chiah khah e7 liaukai Banlamgi punte si anchoann sanseng--e?Phiju, li u koanchhat-tioh--bo, nachhiunn u chit pouhun e lang, kong Penang Hokkien e si, in e te-ji-tiau puntiau si 升--e, m si降--e... kah Kngtang'oe kangkhoan? Ah goa tuho siunn-long-bo, Han'gi, Oatlamgi tengteng, in e sianntiau na e long chiahnih sio-tuitang??? Siong tiong'iau--e, phiju Penang, Medan, Melaka chiah e souchai e Holo'oe bogi jinkhau, in tui in hitkhoan "lahsap chiah, lahsap toa" e Holo'oe huisiong jimtong. Bileto tiantopeng, ju-lai-ju che lang teh jimtong Hoagi. Thiann li teh kong, Banlam ma si anne. Sou'i suijian in teh kong'oe lan thiann-liau kechin huikhi, mkoh Banlam/Tai'oan/Sengkapo be--chhutkhi e Holo'oe muithe sanphin, goa siunn in long ma e phangtiunn!-----（Posted by aThinn ） |
| Má-lâi-se-á Penang hit-tah ê Hokkien-lâng (hoān-sè m̄ kan-na Penang niâ), tùi in pún-tē hit-khoán "lah-sap chia̍h, lah-sap pûi" ê khiuⁿ-kháu hui-siông jīn-tông, che ū-iáⁿ ! Téng-chi̍t-chām-á, góa ū khì "大馬佳禮中文論壇-方言鄉語” hia se̍h-chhit-thô, hoat-hiān in ū-ê chāi-tē-lâng tùi Tiong-kok Bân-lâm kah Tâi-oân chit-pêng chiàⁿ-káng ê Bân-lâm-gí bô sáⁿ beh hiù-lān, tian-tó sī tùi in chāi-tē ê khiuⁿ-kháu khah ū kám-chêng. In kóng, "Bân-lâm sī Bân-lâm, Má-lâi-se-á sī Má-lâi-se-á, bē-tàng chham-chham chò-chi̍t-ē", koh kóng, in "su-iàu--ê sī hiān-chú-sî chāi-tē ê Hokkien (oē), bô su-iàu Tiong-kok hit-khoán 'chiàⁿ-káng' ê Bân-lâm-gí". Tong-jiân, mā m̄-sī só·-ū ê lâng lóng-sī chit-khoán ê chú-tiuⁿ. Chit-khoán ê hiān-siōng, ē-tàng kā khoàⁿ-chò sī "gî-giân chāi-tē-hòa" ê chhu-sè.Tiong-kok Ē-mn̂g Tāi-ha̍k ū chi̍t-ê choan-mn̂g teh gián-kiù Bân-lâm-gú ê kàu-siū, miâ hō-chò "Chiu Tiông-chip" (周長楫), i bat khì Hoan-pêng Sin, Má tē-khu hia tiāu-cha tng-tē-lâng ê Hokkien (oē), hoat-piáu bē-chió lūn-bûn, mā-ū chhut bē-chió chheh. Tng-sî, ū Sin-ka-pho-lâng mn̄g i kóng, "Sin, Má tē-khu ê Hokkien (oē) kám ē-tàng kā tòng-chò sī chi̍t-chióng 'sin--ê' Bân-lâm hong-giân, to̍h chhan-chhiūⁿ Tiô-chiu-oē án-ne tan-to̍k hō· i chi̍t-ê bêng-hūn, hō· i ùi Bân-tâi-phìⁿ (閩台片) chia to̍k-li̍p--chhut-lâi ? " Chiu Tiong-chip tùi-chhùi to̍h ìn hit-ê Sin-ka-pho-lâng kóng, "bōe-sái--tit".Góa leh siūⁿ, tng-sî Chiu Kàu-siū ē kóng "bōe-sái--tit", hoān-sè ū kî-thaⁿ in-sò· tī-leh khó-lū, pí-lūn-kóng, i hoān-sè sī ūi-tio̍h beh pó-choân Bân-lâm-gú, mài hō· i koh hun-lia̍t. Ūi sím-mi̍h kóng "beh pó-choân Bân-lâm-gú mài koh hun-lia̍t"? Che si̍t-chāi sī koan-hē tio̍h Sin, Má tē-khu Hokkien (cho̍k-kûn) ê "gú-giân jīn-tông", "bûn-hòa jīn-tông", "chó·-tē (祖地） jīn-tông" he̍k-chiá kóng "cho̍k-kûn jīn-tông" téng-téng ê tōa būn-tê. Ká-sú Chiu Kàu-siū nā-sī kóng-chhut "Sin, Má ê Hok-kiàn-oē í-keng piàn-hòa chin-tōa, piàn kah hām Tiong-kok Bân-lâm, hām Tâi-oân ê Bân-lâm-gú chin bô sio-siâng, ē-tàng kā Sin, Má ê Hok-kiàn-oē tan-to̍k chòe-ûi chi̍t-chióng sin--ê Bân-gú hong-giân lâi khoàⁿ-thāi...", án-ne, tiāⁿ-tio̍h ē tī ha̍k-kài kah bîn-kan, sīm-chí tī kok-chè ín-khí ko-tō· koan-chù, chō-sêng chōe-chōe hù-bīn ê éng-hiáng, bô-tiāⁿ-tio̍h koh ē tō-tì Hái-gōa ê Hokkien cho̍k-kûn sán-seng "jīn-tông chhò-loān". Án-ne, tùi Tiong-kok lâi kóng, choa̍t-tùi m̄-sī hó tāi-chí. In-ūi Chiu Kàu-siū tī Bân-lâm-gú ha̍k-su̍t-kài sǹg-sī tāi-su-kip ê jîn-bu̍t, kóng chhut-lâi ê oē éng-éng tiāu-piáu chi̍t-chióng koân-ūi. Só·-í, chún-kóng Sin, Má tē-khu ê Hokkien (oē) chiaⁿ-si̍t piàn kah hām Bân, Tâi tē-khu ê Bân-lâm-gí lóng bô chhin-chhiūⁿ, phó·-thong ê ha̍k-chiá kiám-chhái mā m̄-káⁿ tōa-siaⁿ kóng beh thè in lēng-gōa koh khiā chi̍t-châng kî-á. Góa leh siūⁿ, chit-tiâu hoān-sè to̍h-sī Chiu Kàu-siū tng-sî teh khó-lū ê goân-in. ps.另外佫有一个問題： 「Phiju, li u koanchhat-tioh--bo, nachhiunn u chit pouhun e lang, kong Penang Hokkien e si, in e te-ji-tiau puntiau si 升--e, m si降--e... kah Kngtang'oe kangkhoan? Ah goa tuho siunn-long-bo, Han'gi, Oatlamgi tengteng, in e sianntiau na e long chiahnih sio-tuitang???」 ----（Posted by aThinn ）平平共一个字，hoān-sè無共所在的腔口，聲調著會無共款，這攏是因為「調值teh變化」。調值，著是咱普通時teh講的「腔口」。漢語，是有聲調的語言。聲調，包括「調類」佮「調值」即兩方面的概念。「調類」來講，中古漢語有八个調類（平、上、去、入，各分陰陽），現子時大多數的漢語方言，比論講閩南語、粵語、福州話、客家話……儕少攏有種著（chéng-tio̍h）中古漢語即个特徵，不而過，嘛有特殊的，可比講，北京話kan-na chhun四聲，所以有儂講北京話是 瘸跤破相。每一个漢字，攏有一个基本固定的「調類」，也著是講，「調類」基本上會當看做是固定不變的。「調值」是每一个字的音高，是會變化的。舉一例來說明，「賞」即个漢字，是「陰上」調，這是伊的「調類」，是永遠bōe變的。不而過，「賞」字，伊佇各種漢語方言當中，「調值」是無共款的：北京話讀做/ʂaŋ214/（調值:214）、廈門話讀做/siɔŋ53/（調值:53）、廣州話讀做/sœŋ35/（調值:35）；自使是共一種語言，內部嘛是有腔口的差別，這攏是因為各所在「調值」無共款的原因。「賞」字，用閩南白話字來寫，呣管是泉州抑是廈門，一律寫做"sióng"；不而過，實際的腔口，泉、廈是無共款的，用國際音標來做區別：廈門話「調值」是高降調/siɔŋ53/；泉州話的調值是近似高平調/siɔŋ44/-----（Posted by limkianhui） |
ps: 【佮本文有牽連的文章】
☆★《借字借詞，罔講罔話》
Posted by limkianhui at 16:45│Comments(2)
│言語文字
この記事へのコメント
aHui hiann,
Chit'e konghoat etang kaisoeh sou'u "Han'gi gihe" e gigian e tiaului, iahmkoh chham Oatlamgi laite e Han'gi gisu e tiaului ma u kah 《切韻》 sio-tuitang. Na e anne?? Hiah'e gisu chunkong si bo kang sitai chiamchiam'a chioh--jipkhi e, in e tiaului na e hiah ba? Kamkong in long si thaukoe subin chioh--koe e?
Ah phiju ti koucha sitai e Banlam, kianna u ibin jipkhi Banlam khaikhun, ibin gigian kah chaite gigian kam be lam chohoe, thaukoe ku-ku-tng-tng e chiapsiok chiah un'un'a hong kiau hou un? Ah ti chitkhoan koeteng tngtiong, siang khah e chai'iann boumih imchiat e tiaului? Phouthongsi lang long khah e bat "tiautat", tioh--bo? Kiatko tiaului soah ma uichhi kah kechin chengche!?!
Kong-tioh lang tui tiautat e liaukai, goa kile: Tann Hoagi sekai u chiok che lang khi chhanthiann chiahpng chiah liau e si, in e ka hokbuseng kong chit siann 「買單」. (Siongbo goan chia America "Hoanpeng" long anne kong--e.) Chit e gisu e goanthau si Kngtang'oe e /mai21 tan55/, phouthongsi sia-cho 「埋單」. (/mai21/ si Kngtang'oe e chit'e chiok tiong'iau e bunhoat gisu, u "nng peng giu sio-oa, hap--khilai toh soah" e isu, punte m si Han'gi.) Ahna beh anchiau tiaului, kong Hoagi e sichun engkai kong /mai35/ 單, anne m chiah hah tiaului?
Koh kile: ti Tai'oan, chiok che behiang kong Holo'oe e lang ma u teh eng "lausai" chit'e gisu. Goa u chit'e a'i punjian soah m chai'iann he si Holo'oe, i liahcho /lau52 sai52/ si chiannkang e Hoagi. Chitkhoan gisu chioh jipkhi Hoagi, engkai kong-cho /lou52 ʂϊ213/ ahsi /lou52 sϊ21/ ahsi /lau52 sai21/, anne m chiah e hah tiaului?
Sou'i, kijian lan chiah'e batji e thaikhong sitai e lang long ma bo teh chhap tiaului, ah koucha sitai chohchhan--e kah thohai--e si na e bu hou hiah chhengchho--e??
Chit'e konghoat etang kaisoeh sou'u "Han'gi gihe" e gigian e tiaului, iahmkoh chham Oatlamgi laite e Han'gi gisu e tiaului ma u kah 《切韻》 sio-tuitang. Na e anne?? Hiah'e gisu chunkong si bo kang sitai chiamchiam'a chioh--jipkhi e, in e tiaului na e hiah ba? Kamkong in long si thaukoe subin chioh--koe e?
Ah phiju ti koucha sitai e Banlam, kianna u ibin jipkhi Banlam khaikhun, ibin gigian kah chaite gigian kam be lam chohoe, thaukoe ku-ku-tng-tng e chiapsiok chiah un'un'a hong kiau hou un? Ah ti chitkhoan koeteng tngtiong, siang khah e chai'iann boumih imchiat e tiaului? Phouthongsi lang long khah e bat "tiautat", tioh--bo? Kiatko tiaului soah ma uichhi kah kechin chengche!?!
Kong-tioh lang tui tiautat e liaukai, goa kile: Tann Hoagi sekai u chiok che lang khi chhanthiann chiahpng chiah liau e si, in e ka hokbuseng kong chit siann 「買單」. (Siongbo goan chia America "Hoanpeng" long anne kong--e.) Chit e gisu e goanthau si Kngtang'oe e /mai21 tan55/, phouthongsi sia-cho 「埋單」. (/mai21/ si Kngtang'oe e chit'e chiok tiong'iau e bunhoat gisu, u "nng peng giu sio-oa, hap--khilai toh soah" e isu, punte m si Han'gi.) Ahna beh anchiau tiaului, kong Hoagi e sichun engkai kong /mai35/ 單, anne m chiah hah tiaului?
Koh kile: ti Tai'oan, chiok che behiang kong Holo'oe e lang ma u teh eng "lausai" chit'e gisu. Goa u chit'e a'i punjian soah m chai'iann he si Holo'oe, i liahcho /lau52 sai52/ si chiannkang e Hoagi. Chitkhoan gisu chioh jipkhi Hoagi, engkai kong-cho /lou52 ʂϊ213/ ahsi /lou52 sϊ21/ ahsi /lau52 sai21/, anne m chiah e hah tiaului?
Sou'i, kijian lan chiah'e batji e thaikhong sitai e lang long ma bo teh chhap tiaului, ah koucha sitai chohchhan--e kah thohai--e si na e bu hou hiah chhengchho--e??
Posted by aThinn at 2006年03月23日 15:59
阿天兄：請看即篇http://limkianhui.ti-da.net/e726009.html
Posted by limkianhui at 2006年03月23日 21:18
※会員のみコメントを受け付けております、ログインが必要です。
画像一覧 